اثر عصاره پروتئینی برخی از ارقام لوبیا و گندم روی فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز دستگاه گوارش کرم غوزه پنبه helicoverpa armigera hünber (lepidoptera: noctuidae)

کرم غوزه پنبه helicoverpa armigera hünber (lepidoptera: noctuidae) از آفات مهم گیاهان زراعی و باغی در بسیاری از نقاط جهان می باشد که سالانه خسارت زیادی به محصولات کشاورزی تحمیل می کند. برای کنترل این آفات روش های مختلف زراعی، زیستی و شیمیایی پیشنهاد شده اما با این وجود، بروز مقاومت به آفتکش ها و اثرات سوء زیست محیطی آن ها، نیاز به روش های نوین مدیریتی را الزامی کرده است. ایجاد اختلال در فیزیولوژی گوارش حشرات که از روش های نسبتاً جدید به شمار می رود، معمولاً به صورت بیان ژن های مهارکننده سامانه آنزیمی آفات، در گیاهان تراریخت مورد استفاده قرار می گیرد. برای نیل به این هدف، شناخت ویژگی های آنزیم های گوارشی حشرات و نیز منابع مهارکننده آنزیمی جدید گامی اساسی برای گسترش روش های کنترل فیزیولوژیکی محسوب می گردد. در این مطالعه، برخی ویژگی های بیوشیمیایی آمیلاز گوارشی با استفاده از زیرنهشت نشاسته مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که دمای بهینه فعالیت آمیلاز این حشره حدود c°45 بوده و در اسیدیته 9 بیش ترین فعالیت را دارد. در بررسی های اثر مهارکننده های آنزیمی، سه رقم لوبیا (درخشان، صدری و شکوفا) و سه رقم گندم (افلاک، سیوند و mv17) روی فعالیت آلفا-آمیلاز لارو سن ششم کرم غوزه پنبه مورد استفاده قرار گرفتند. عصاره پروتئینی بذرها با استفاده از کلرید سدیم 1/0 مولار استخراج شدند. نتایج نشان داد که عصاره ارقام مختلف، اثرات متفاوتی روی فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز حشره دارند و روند مهارکنندگی به صورت وابسته به غلظت بود. به این ترتیب که در بالاترین غلظت از عصاره پروتئینی ارقام صدری و درخشان (13 میکروگرم پروتئین) به ترتیب 99/64 و 58/69 درصد از فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز کاسته شد و در پایین ترین غلظت (812/0 میکروگرم پروتئین بر میلی لیتر) فعالیت مهارکنندگی مشاهده شده 32 و 45 درصد بود. رقم شکوفا اثر مهارکنندگی قابل ملاحظهای روی فعالیت آلفا-آمیلاز حشره نداشت. در پایین ترین غلظت عصاره پروتئینی (062/1 میکروگرم پروتئین بر میلی لیتر) در رقم های افلاک و سیوند به ترتیب 79/39 و 75/28 درصد و در بالاترین غلظت مهارکننده (17 میکروگرم پروتئین بر میلی لیتر) به ترتیب 14/51 و 82/39 درصد مهارکنندگی مشاهده شد. در مورد رقم mv17 در بالاترین غلظت (3/12 میکروگرم پروتئین بر میلی لیتر) 86/54 درصد مهارکنندگی و در پایین ترین غلظت (769/0 میکروگرم پروتئین بر میلی لیتر) حدود 83/35 درصد مهارکنندگی مشاهده شد. نتایج به دست آمده نشان داد رقم درخشان تأثیر بیشتری روی کاهش فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز داشت.